Tag: sterilization

Van: Jan Huijs [mailto:jh@heartware.nl]
Verzonden: zondag 14 december 2014 17:53
Onderwerp: Laatste dag in Monrovia: Ontnuchtering in JF Kennedy Memorial Hospital

Beste allemaal,

Ik ben inmiddels wel alweer bijna twee weken terug (!). Maar wil toch nog graag verslag doen van mijn korte bezoek aan het JF Kennedy Memorial Hospital in Monrovia. Later volgt nog een laatste mail van de laatste dagen in het St. Josephs’ hospital.

Groet hier uit Wuerzburg. Mijn gezondheid is weer helemaal op orde! Voel me weer heerlijk fit! God zij dank!

Aan iedereen die me terugschreef/belde naar aanleiding van eerdere mails/berichten, heel, heel hartelijk dank hoor!

Tot heel gauw,

Jan

Monrovia, Maandag 1-12-2014.

Vanavond alweer het vertrek! Het blijkt praktisch om vanmorgen alvast de bagage in te checken bij het kantoor van Brussels Airlines in de stad. Het bespaart vanavond een hoop gedoe. Daarom met Br. Ben (Foto 1),  de hospital administator de stad in. Zijn vader was vrachtwagenchauffeur. Volgens hem zit het rijden hem daardoor in zijn genen. Hij geniet ervan stevig door te rijden, met spannende inhaalpartijen…

Op grote billboards langs de weg (Foto2) wordt gewaarschuwd voor Ebola. We passeren  het politieke machtscentrum, de regeringsgebouwen, de ambassades. De ambassade van de US spant de kroon. Een gigantische grijze blok beton met veel prikkeldraad en kamera’s. Een kleine zware metalen deur. Welcome to America. We komen langs een oud regeringsgebouw. Sinds de vorige oorlog verlaten. Nog vol met schotinslagen die herinneringen aan de strijd die toen geleverd werd.

Uiteindelijk bereiken we de weg waar Brussels Airlines gevestigd is. Het verkeer is totaal vast gelopen. Na een kwartier toch een plekje voor de ingang. Ook hier het ritueel van handen desinfecteren. De bagageinspectie gaat soepel. Geen problemen. De printplaten van de sterilisator die ik mee terug wil nemen zijn niet gezien. Gelukkig daarover geen vragen. Het valt mee met de drukte. Binnen een half uur is alles geregeld. Mijn spullen zijn alvast onderweg.

Door Andreas Fabricius, werkzaam bij het Duitse Rode Kruis was ik gevraagd om in het JF Kennedy Memorial Hospital, het Nationale ziekenhuis hier in Monrovia, de sterilisatieafdeling te bezoeken. Het zou gaan om een eerste indruk. Het Rode Kruis wil het ziekenhuis gaan ondersteunen en wil oa inzicht hebben in de toestand van de sterilisatieafdeling. Vandaag is voor mij de laatste mogelijkheid om te gaan kijken. Op de terugweg van de bagagecheck-in komen we er langs waardoor we nauwelijks tijd verliezen. Via een contactpersoon die ik via Andreas had gekregen kon ik een afspraak maken met de ziekenhuisadministrator. Het kon vandaag! Ik heb een uur om een eerste indruk te krijgen.

Ik word verwelkomd door Dr. Scott-McDonald, sinds 2007 de general administrator van het ziekenhuis, ze heeft ook jaren in de VS gewerkt. Nu is ze verbonden aan dit ziekenhuis, dat ooit de nationale medische trots van het land was. Het is opgezet met financiering uit Amerika en geopend in 1971. Door de oorlogen die hier gevoerd werden in de jaren tussen 1980 en 2003 werd er enorme schade aangericht. In 2009 werd het weer gedeeltelijk heropend. Het telt 500 bedden. Ze leidt me naar het grote betonnen gebouw dat overal tekenen vertoont van achterstallig onderhoud. (Foto 3) Bij de ingang ook het nu overbekende handsanitation station: de kraanemmers met desinfectans.

Ik word welkom geheten in de grote ontmoetingsruimte waar hoogwaardigheidsbekleders worden verwelkomd (Foto 4). Aan de muur de foto’s van JF Kennedy en de huidige president van het land. De vlag van de VS en Liberia gebroederlijk bij elkaar. De vlag van Liberia vrijwel gelijk aan die van Amerika. Met het verschil dat die van Liberia slechts een ster heeft. Liberia, de laatste staat van Amerika, een staat in Afrika waar de Afro-Amerikanen vrij naar toe konden, nadat in Amerika de slavernij werd afgeschaft. Het land Liberia; afgeleid van Liberty, vrijheid. In 1847 verklaarde het haar onafhankelijkheid. Er is daarmee een lange historische band met de VS. De rede ook waarom Amerika hier ook zo nadrukkelijk aanwezig is. Dagelijks vliegen de militaire helikopters vele vluchten uit boven de stad. Er wordt gewerkt aan  de opzet van meerdere Ebola Management Centres in het hele land. Ook dit nationale ziekenhuis is bijna twee maanden gesloten geweest nadat ook hier enkele belangrijke personeelsleden van het ziekenhuis overleden aan Ebola. Onder leiding van deze moedige arts/admistrator werden de activiteiten in augustus weer opgestart. http://www.npr.org/blogs/goatsandsoda/2014/10/14/355873770/back-on-its-feet-a-liberian-hospital-aims-to-keep-ebola-out

Onder andere worden er weer, zij het op beperkte schaal, weer operaties uitgevoerd. De operatiekamers zijn op de vierde etage (Foto 5).  De OK die we bezochten is zojuist gebruikt en vervolgens gereinigd en gedesinfecteerd. (Foto 6). Ook Centrale Sterilisatie Afdeling (CSA) is op de vierde etage. De afdeling is ruim (Foto 7). Maar ook erg leeg. Vanuit de ramen een fantastisch uitzicht op de oceaan (Foto 8). Uiteindelijk heb ik de zee toch nog kunnen zien! Hoewel ons eigen ziekenhuis aan de kust ligt kwam het er niet van om het grote water te gaan zien. Nu dan toch even een blik op de Atlantische Oceaan. Vanaf de stranden verder de kust op de schamele behuizingen. De geroeste bruine golfplaten. Een blik op een andere wereld.

We worden verwelkomd door Mevr. Blessing de verantwoordelijke van de afdeling. Op de afdeling gebeurt alles in een en dezelfde ruimte. De reiniging van instrumentarium is uitsluitend handmatig (Foto 9). Met een eenvoudige spons. Instrumentarium dat vermoeid is. Naaldvoerders waarvan de vertanding vrijwel glad is. Een gebroken schaar. Verpakken gebeurt gedeeltelijk in een vel nonwoven of in textiel. Aseptisch openen van de pakketten zal niet lukken op de manier waarop wordt verpakt. Het pakket wordt afgesloten met een stukje pleister waarop dan de naam van het de set en de datum wordt geschreven (Foto 10). Er is geen autoclaaf tape! Men kan niet zien of pakketten wel of niet in de sterilisator zijn geweest. We zijn hier in het nationale ziekenhuis. De hele wereld stuurt spullen hierheen maar hier in het nationale ziekenhuis geen rolletje autoclaaftape! De broek zakt me op de schoenen…

Verderop in de ruimte de autoclaven: 5 stuks (Foto 11). Allemaal oud. Eentje functioneert er nog: een handbediende verticale, 80 liter Robustex autoclaaf; bouwjaar 2001 (Foto 12). Het type dat ook door Artsen Zonder Grenzen in haar noodhospitalen wordt gebruikt. Had geen tijd om te zien hoe hij bediend wordt. Men heeft er vertrouwen in dat hij werkt. Er is echter geen enkele controle op een succesvol proces. Helemaal niets. De andere autoclaven zijn voor een deel echt niet meer repareerbaar.  Een verticale autoclaaf, eigenlijk voor laboratoriumgebruik, is defect; men weet niet wat de oorzaak is. Er is geen handleiding beschikbaar.

De mensen op de afdeling hebben geen keuze, geen macht om hier in te grijpen. Ik neem afscheid van Blessing en Samuel.

Het ziekenhuis heeft een apart gebouw voor verloskunde. Gefinancierd door de Japanse ontwikkelingsbank (JICA), en is geopend in 1981. Het Liberian-Japanese Friendship Maternity Hospital (foto 13). Dit heeft haar eigen OK en sterilisatieafdeling.

We gaan hier ook nog kijken. Een modern gebouw. Ook hier het disinfectiestation aan de ingang. Ook vanbinnen fraai van architectuur (foto 14). De OK en sterilisatieafdeling zijn op de eerste verdieping. Bij binnenkomst op de CSA loop ik gelijk tegen een grote Matachana S1000 autoclaaf aan (foto 15). Een 578 liter, 63KW(!) autoclaaf die aan de laatste internationale eisen voor sterilisatie voldoet. Een grote sticker duidt erop dat het ook een gift van Japan is. Oh man, een gloednieuwe machine! Hij blijkt in 2012 geïnstalleerd te zijn. Water en  elektriciteit zijn aangesloten. Alles fonkelnieuw! Bij navraag blijkt dat hij echter nooit gebruikt is. Geen enkele cyclus. De laatste printout die nog aan de printer hangt bevestigt dit (02-03-2011). Nadat de installatie klaar was werd een trainer uit Japan ingevlogen om instructie te geven. Bij diens aankomst bleek echter dat de machine niet functioneerde. De onderneming die de autoclaaf installeerde werd benaderd; deze kwam echter met het verhaal dat diens contract verlopen is en dat zij zonder betaling geen werkzaamheden meer zouden verrichten aan de machine.

Sindsdien is er niets meer gebeurd. De afdeling stuurt haar te steriliseren materialen naar de sterilisatieafdeling van het hoofdziekenhuis waar we zojuist vandaan kwamen. Bizar.

Het personeel is wanhopig. Maar ondanks alles is blijft men het werk doen. Ik wilde nog naar de operatiekamer. Er was echter een operatie aan de gang. Oh God, wat is hier aan de hand? De gemeenschap van Japan stelt een ton beschikbaar voor een autoclaaf. Hij wordt geïnstalleerd door een bedrijf dat ook andere installaties in het ziekenhuis doet.  Dat echter weigert de machine in orde te brengen. Dan is er de fabrikant van de autoclaaf. Die uiteindelijk ervoor moet zorgen dat haar lokaal vertegenwoordigende dealer de machines werkend en wel installeert. Het ziekenhuis management is er. Sinds twee jaar staat de autoclaaf hier te wachten. Waarschijnlijk een kleinigheid om hem aan de praat te krijgen. Ik begrijp er werkelijk niets van. Ook Japan als donor grijpt niet in. De dealer vindt dat hij niet hoeft in te grijpen omdat zijn contract voorbij is; Matachana als fabrikant met zijn lokale installateur grijpt niet in. Amerika de sponsor van het ziekenhuis is in grote getale in het land aanwezig, grijpt niet in. Het ziekenhuismanagement zelf heeft mogelijkerwijze willen ingrijpen maar heeft geen macht.  Totaal bizar. De internationale gemeenschap kan het niet voor mekaar krijgen hier het ziekenhuis van een nieuwe werkende autoclaaf te voorzien. Een oude handbediende 80 liter autoclaaf moet hier het werk doen. Zelfs een rolletje autoclaaftape dat 2,5 Euro kost kan er niet af. Of een paar euro voor een goeie borstel om het instrumentarium te reinigen. Met het Amerikaanse leger op de hoek, vele NGO’s aan het werk. Ik kan het allemaal niet meer volgen.

Ik beloof de staf dat die machine aan de praat komt. Voorwaarde blijft dat er genoeg water en power beschikbaar is: 64 KW blijft een flink vermogen, ook hier in de hoofdstad. Ook als er geen organisatie zich bereid wil stellen dit te financieren. Ga ik het zelf doen. Ik weet dat het kan.

Het is echt de wereld op zijn kop. Het begrip internationale samenwerking krijgt een vervelende bijsmaak. Wat is hier in Gods naam aan de hand? Grote onzorgvuldigheid, nalatigheid, onverschilligheid, onwetendheid? Natuurlijk kan ik pas echt oordelen als alle informatie op tafel ligt.

Waar gaat het om bij de grote ontwikkelingsorganisaties? Er komen bij mij steeds meer vragen en heb de neiging cynisch te worden.

Ik heb alleen de sterilisatieafdeling gezien. Het onderwerp waarmee ik me toevallig bezig houd. Vraag me af hoe het andere afdelingen afgaat. Ik heb mijn zorgen…

We nemen afscheid van het personeel. Ik beloof hen dat het komende jaar de autoclaaf gaat draaien. Dat ze met een fatsoenlijke machine hun werk kunnen doen. Ik zal me aan die belofte houden. Wel onder de randvoorwaarden dat water en elektriciteit op orde zijn.

Het personeel doet een thumbs-up bij hun autoclaaf. We will get it running!  (foto 16)

Onthutst verlaat ik samen met Dr. Scott-McDonald de afdeling.

Een vorm van kwaadheid en schaamte kruipt door me heen. Ik schaam me als westerling. Schaam me voor deze zo uitermate onzorgvuldige manier van afhandelen van zogenaamde ontwikkelingshulp. Betaald uit belastinggelden en/of giften. Ik  kan het allemaal niet meer volgen.

Ik spreek mijn verbijstering uit tegen de dokter. Het is niet de eerste keer dat ik dit tegenkom. Er moet echt iets gebeuren.

We lopen terug naar het hoofdgebouw. Een chauffeur van het ziekenhuis staat al klaar om me terug te brengen naar het St. Josephs Hospital. We nemen afscheid. De arts-administrator. Heb enorm veel respect voor haar! Dat ze de moed heeft om hier te blijven. Dat ze probeert hier de zaak zo veel mogelijk aan de praat te houden.

Maar oh, er is nog een lange weg te gaan! De internationale hulpgemeenschap en de industrie. Alle grote woorden van commitment, van partners in development, van superior quality, van compliance with all standards en van superb customer support, verliezen hun betekenis als je geconfronteerd wordt met zulke toestanden. Voor mij zet het de integriteit van een deel van de grote internationale hulpverlening en het zakenleven op de helling. De houding die (al dan niet terecht) de indruk geeft van: als de buit maar binnen is, de mooie jaarrapporten geschreven. Daarna is de zaak in Afrika afgedaan. Die houding kan op de langen duur een uitermate vervelende en vooral gevaarlijke backlash veroorzaken.

Vanuit Monrovia,

Jan Huijs