Reisverslag: Diourbel, Senegal, 02-04-2005. Training Sterilisatie

Diourbel, Senegal, Zondag 02-04-2005
Beste Allemaal,

Terwijl ik dit schrijf hoor ik de muziek van de Beatles. ”We’re going home”. Het roept gevoelens van weemoed op.
Buiten brandt de zon. Gisteren was het zo’n 38 graden in de schaduw. Het voelt als een bakoven. Ik ben in het Nationale opleidingscentrum voor ziekenhuistechnici hier in Diourbel, een provinciestad ongeveer 150km ten oosten van Dakar, de hoofdstad van Senegal, West Afrika..
Op 26 maart kwam ik in Dakar aan, na een dag vertraging op het vliegveld van Parijs, waar ik een nacht in een hotel doorbracht. Door de mist in Parijs had ik de dag ervoor de aansluiting naar Dakar gemist.

Op xx kwam ik veilig en wel aan in Dakar, waar Abdoulaye Djigo me kwam ophalen. Hij is de lokale consultant van Euro Health Group, het Deense Adviesbureau, waarvoor ik nu hier werk. Het ministerie van gezondheid heeft Hygiëne haar ziekenhuizen en gezondheidscentra als prioriteit gesteld. In dat kader werd er door de Noorse ontwikkelingsbank een krediet van 8 miljoen Euro beschikbaar gesteld. In 2000 waren we hier voor een opname van de situatie er werd een plan opgesteld. Er zou apparatuur geleverd worden die te maken hebben met hygiëne: voor de wasserij, keuken, verbrandingsinstallatie en disinfectie en sterilisatieapparatuur. Ik werd betrokken bij het onderdeel sterilisatie. In het voorstel werd ook de opleiding van de technici en gebruikers opgenomen. Nu, na 5 jaar is eindelijk de apparatuur aangekomen (geleverd door Getinge, Zweden). In de komende weken worden hier in Diourbel de cursussen gegeven: eerst 3 sessies voor de technici, (met elk 12-15 cursisten) vervolgens nog een sessie voor de opleiders van de gebruikers (23 cursisten). Elke cursus duurt een week, waarvan elk ik 3 dagen verzorg. Het gaat hierbij om de algemene achtergronden rondom het thema sterilisatie. De leverancier van de appatuur zal de tweede helft verzorgen, die zich dan richt op de apparaat-specifike onderwerpen: bediening, onderhoud en reparatie.
Gisteren was de eerste dag van de eerste cursus. Zoals gebruikelijk bij mij, waren we tot vrijwel de laatste minuut bezig met de voorbereidingen. Vertaling van het cursusmateriaal, de test, de apparatuur…
De samenwerking met Abdoulaye hierbij is echt geweldig! Ook hij is zelfstandig, heeft een adviesbureau met vele projecten in de gezondheidszorg. Zijn specialisme ligt op het terrein van koudetechniek. Hij was de eerste directeur van het instituut hier. Voor zijn studies was hij vele jaren in Rusland. Spreekt vloeiend Russisch. Zijn levensverhaal is echt ongelofelijk. Ik geniet van de samenwerking!Ik was bang en onzeker deze keer. Het is anders, omdat het nu in het Frans zou zijn! Tot nu toe waren de cursussen altijd in het Engels. Alle materiaal wat ik heb is in het Engels. Daardoor nu verschrikkelijk veel werk extra! Het werden nachtelijke uren om nog genoeg materiaal te hebben om daadwerkelijk te kunnen beginnen. Abdoulaye heeft me geweldig geholpen! Ook vanuit het ministerie kwam onverwachte ondersteuning. Het deel Microbiologie werd gedaan door de verantwoordelijke voor het nationale plan ter bestrijding van ziekenhuisinfecties. Het deel over de cyclus voor de bereiding van steriele hulpmiddelen door de verantwoordelijke voor het beleid voor ziekenhuis hygiëne. Echt geweldig. Maar om hen te laten komen moesten we wel zorgen dat er brandstof was voor hun auto…. Voor het afdrukken van de hoofdstukken van het boek hierover mocht ik het laatste papier wat er in hun bureau aanwezig was gebruiken. Het tekent een beetje de situatie binnen het ministerie…

Al met al is eerste dag toch goed begonnen. Alle 11 kandidaten waren er. Ik zal hier zijn tot 18 april. Daarna heb ik nog een paar dagen in Dakar en hoop op 21 april weer veilig naar huis terug te kunnen komen. Het zal een tijd van aanpoten worden. Maar heb er alle hoop op dat het een vruchtbare tijd zal zijn.
Buiten zorgen allerlei vogels voor een heel orkest. Het typische heldere zang van enkele vogels roept herinneringen op aan de Ghana tijd. Achter de school staan tientallen Baobabs. Helemaal Kaal. Adembenemende bomen. De Baobab is het nationale symbool van Senegal. Vanmiddag neem ik een uurtje vrij. We gaan naar het stadion: er is een worstelwedstrijd…. Morgen is het hier onafhankelijkheids dag. Ter herinnering aan dag dat Senegal zich losmaakte van Frankrijk. In de stad is er een defilé van het leger en allerlei hoogwaardigheidsbekleders. Een officier, die aan het defilé zal deelnemen heeft ook een kamer hier naast de mijne…
Nu weer gauw aan het werk. Nog heel veel te doen aan de presentaties voor de lessen van de komende dagen…

Mijn excuses dat ik de laatste tijd weinig van me heb laten horen. Het was echt allemaal heel kort op elkaar: December in Laos, Februari in Burkina Faso en nu Senegal. Het was misschien wel teveel. Ik hoop de schade na mijn terugkeer weer wat in te kunnen halen…
Allemaal heel hartelijk dank voor alles, en hopelijk tot heel gauw weer ziens!

Jan

Het is hier wat lastig om toegang tot internet te krijgen. Het kan daardoor enkele dagen duren voordat ik kan antwoorden. Ook het programma is verschrikkelijk vol, waardoor er nauwelijks tijd is om mailtjes te beantwoorden… Maar ik doe mijn best hoor!

Reisverslag: Senegal, Dakar: 19-04-2005: Training Sterilisatie in Diourbel

Beste Allemaal,

Terug in Dakar. Zit hier in mijn luxe suite van mijn hotel. Twee-persoons bed, koelkast, airco, televisie met verschillende zenders inclusief Canal +, ligbad, prima verzorgende keuken. Vandaag was ik in het centrum de stad. Bezocht de leverancier van de apparatuur die in het kader van ons project geleverd werd. Ben daarna naar het hotel terug gelopen (ongeveer anderhalf uur). Met een prachtig uitzicht op de oceaan. Langs de weg zijn diepe open goten voor de afvoer van regenwater. Het is droge tijd, de goten staan daarom nu leeg. Het is al halfdonker. Tussen het vuil in de goot ligt daar een man. Hij ziet me. Ik zie hem. Wat gaat er door zijn hoofd…? …

Zondag ben ik uit Diourbel vertrokken. Met pijn in het hart nam ik afscheid van Dhr. Dione, de directeur van het opleidingsinstituut. De samenwerking is gewoon geweldig fijn geweest. Voor vertrek was ik nog uitgenodigd voor een maaltijd bij de broer van Abdoulaye, de Senegalese collega. De broer heeft me verschillende keren geholpen bij correctiewerk, het schrijven van de namen op de certificaten enz. De vrouw van Abdoulaye kwam me met haar zoon ophalen. De 18-jarige zoon studeert rechten hier in Dakar. Hij is eerstejaars; en vertelt over de universiteit. Hij moet ’s-morgens om 6 uur al in de collegezaal zijn om een plekje te kunnen bemachtigen. De colleges die om 8 uur beginnen worden door 2000 studenten bezocht. Onvoorstelbare toestanden. We hebben boeiende discussies over internationale verhoudingen, zijn plannen voor de toekomst, rechtvaardigheid in de wereld enz. We voeren het gesprek in het Engels! Ongelofelijk hoeveel hij al weet wat er in de wereld gaande is! Onderweg gaan we bij de ouders van de vrouw op bezoek. Een heel aardige familie. Heel energiek nog. Met een grote liefde voor hun dieren.

De cursussen in Diourbel zijn voor wat mij betreft nu afgesloten. Het werden echt hele zware dagen, met lange, lange uren. Maar toch heb ik genoten, ondanks dat het allemaal in het Frans was (dat beslist nog het nodige te wensen over heeft). Ik genoot van de momenten dat je echt contact hebt, dat je discussies losmaakt; als er momenten zijn dat je het gevoel hebt dat de boodschap overkomt. Ook discussies die moeilijk zijn: vooral toen het ging om de keuze van de technologie. Waarom werden er ook nog handbediende apparaten geleverd? Dat is toch iets van het verleden en ze voldoen toch niet meer aan de internationale standaards? Daarmee kwamen hele discussies op gang: over technologie: over ontwikkeling, rijkdom en armoede, de scheve verhoudingen in de wereld. Maar ook het inzicht dat geavanceerde technologie haar problemen kent op plaatsen waar die niet ondersteund kan worden. Discussies op de rand van problemen van rassen, blank en zwart, verantwoordelijkheid van het westen, de rol en houding van veel westerse bedrijven. Maar ook over eigen verantwoordelijkheid. Heel spannend was het. Het blijft dan een kunst om de discussie niet uit de hand te laten lopen… Uit een onverwachtste hoek kan het vuur ineens opvlammen…
Juist deze discussies waren, naast de meer technische zaken echt geweldig goed.
Heel groot respect heb ik voor de techneuten en de andere mensen, die met echt het absolute minimum hun werk moeten doen. Naar het oosten van het land in plaatsen zoals Tambacounda en Ourousogui, ver van Dakar. Daar kampt men door de grote afstanden met extra lastige logistieke en financiële problemen. En er moet gewerkt worden bij temperaturen die de gemiddelde Europeaan zelfs in de sauna niet meer prettig vindt. Over het minimale salaris dat daar tegenover staat heb ik het dan nog niet gehad…Ik heb echt ontzag voor de mannen en vrouwen die bereid zijn om onder die omstandigheden te willen werken. En heb dat ook naar hen uitgesproken. Je zou kunnen zeggen dat men vaak geen andere keus heeft, dat men nauwelijks anders kan; maar ik vind het nog steeds ongelofelijk dapper.

Bijgaande foto’s geven een impressie van de cursussen

Nu nog twee dagen met bezoeken aan het ministerie om het bezoek formeel af te ronden en over te dragen.
Op donderdagmorgen hoop ik dan weer veilig en wel thuis te komen.
En hoop jullie dan ook weer snel te spreken/ontmoeten.

Groeten en beste wensen uit Dakar,

Jan Huys