Article: Appleblad 1985: Lezers Schrijven: Ervaringen in Ghana met Apple //c, AppleWorks en MousePaint

In 1984 Jan bought his first computer: an Apple //c. Initially with a portable TV as Monitor. He bought it with Appleworks and Mousepaint as software. An Apple ImageWriter as printer. An impact model printer which proved to be extremely useful for printing stencils!
In this article Jan describes his early experiences with this amazing marvel of computing of its time!

Projects/activities/CV: 2010-2019

Impression Year(s) Local/International Partner organization Financing oganization Project/Activities
5-12 until 11-12-2019
St. Benedict Hospital, Ndanda, Tanzania

Erzabtei St. Ottilien, Germany
Assessment of the sterilization department: findings and recommendations
28-11 until 4-12-2019
Bugando Medical Centre, Mwanza, Tanzania 

Touch Foundation, USA
Assist in assessment of the activities of the maintenance department; taking the sterilization department as a case
2-11-2019 Flag-nl-lgflag
WFHSS, The Hague, The Netherlands
WFHSS After Jan’s presentation at WFHSS: A tribute to CSSD staff world wide! Based on Knockin’ on Heaven’s Door by Bob Dylan. With verses adapted to CSSSD staff! Together with Christina Fast, SPECT Foundation, Canada!
2-11-2019 Flag-nl-lgflag
WFHSS, The Hague, The Netherlands
WFHSS Presentation: Putting some juice on your lectures and workshops on sterilization: A blend of methods. Also available as Article in journal Zentral Sterilisation 2019-4
31-10-2019 Flag-nl-lgflag
WFHSS, The Hague, The Netherlands; Meilleur, Japan
Flag-ja-lgflag
Meilleur, Chiba, Japan
Organizing workshop/brainstorm session on Validation, Parametric Release and the position of the Expert Sterile Medical Devices in Dutch Hospitals
31-10-2019 Flag-nl-lgflag
WFHSS, The Hague, The Netherlands
WFHSS Assisting in initiating working group on Sterilization in health facilities in Low and Middle Income Countries
31-10-2019 Flag-nl-lgflag
Erasmus Medical Centre, Rotterdam, The Netherlands
Participants Facilitating excursion to CSSD of participants of WFHSS from Japan, China and Malaysia.
28-10-2019 Ziekenhuis Gelderse Vallei, Ede, The Netherlands Participants Facilitating excursion to CSSD of particiants of WFHSSS from Japan, China and Malaysia,

2019-08
Shanghai Honjo Medical, Shanghai, China

Shanghai Honjo Medical, Shanghai, China
Presentation of a 3-day workshop on sterilisation of medical supplies. With focus on

  • steam sterilization
  • legislation, standards, validation and Parametric Release related to steam sterilization
  • Experiences of assisting hospitals setting up their sterilization departments in Ebola effected Liberia
2018-11-10
Flag-nl-lgflag
Interster, Wormerveer, Nederland.
Sterilisatie Vereniging Nederland SVN
Presentation of the new edition of the Dutch version of book during the Annual Conference for CSSD staff (SVN-medewerkersdag) of the Dutch Sterilization Association, at Pathé, Ede. Uitreiking nieuwe boek aan auteur Jan Huijs
2018-11-13
Flag-nl-lgflag
DTS@Aktief,
Oisterwijk
Summa College Eindhoven, The Netherlands
Logo SteriAk
Flag-nl-lgflag
DTS@Aktief,
Oisterwijk
Summa College Eindhoven, The Netherlands
On Nov 13th the final lecture evening of the e-leaning program for staff of sterilization departments took place. 37 students subscribed,  There were lectures on microbiology, cleaning and sterilization. Jan presented again the lecture on sterilization.
2018-08
Flag-nl-lgflag
Interster, Wormerveer, Nederland.
Sterilisatie Vereniging Nederland SVN
Flag-nl-lgflag
Interster, Wormerveer, Nederland.
Compiling and publication of the fully updated, new edition of the Dutch version of the book: Sterilisatie van Medische Hulpmiddelen met Stoom. A With a new chapter on packaging systems (Sterile Barrier Systems: SBS)
2018-07
Sabah Women and Children’s Hospital, Kota Kinabalu, Sabah, Malaysia

Setia Medik Sdn Bhd, Selangor Darul Ehsan, Kuala Lumpur, Malaysia
Two-day workshop for CSSD Staff of the Sabah Women and Children’s Hospital, Kota Kinabalu, Sabah, Malaysia
2018-07
The hospital of PPUKM: The national University of Malaysia, Kuala Lumpur, Malaysia

Setia Medik Sdn Bhd, Selangor Darul Ehsan, Kuala Lumpur, Malaysia
Two-day workshop for CSSD Staff at the hospital of PPUKM: The national University of Malaysia, Kuala Lumpur, Malaysia
2018-07
Hospital Sultanah Aminah , Johor Bahru, Malaysia

Setia Medik Sdn Bhd, Selangor Darul Ehsan, Kuala Lumpur, Malaysia
Two-day workshop for CSSD Staff at the Hospital Sultanah Aminah, Johor Bahru, Malaysia
2018-06 Flag-ja-lgflag
Meilleur Co., Ltd. ミュール, Yachiyo-shi, Japan
Flag-ja-lgflag
Meilleur Co., Ltd. ミュール, Yachiyo-shi, Japan
Presenting Micro seminars  on steam sterilization to CSSD staff of hospitals Sapporo, Asahikawa and Hakodate on the island of  Hokkaido,  Japan. Excursion visits to hospitals in these cities.
2018-06 Flag-ja-lgflag
Meilleur Co., Ltd. ミュール, Yachiyo-shi, Japan
Flag-ja-lgflag
Meilleur Co., Ltd. ミュール, Yachiyo-shi, Japan
Presenting workshop on steam sterilization to CSSD staff of hospitals Hokkaido in the city of Sapporo,  in Japan
2018-03
St. Martin de Porres Hospital, Eikwe, Ghana

Medical Mission Institute, Wuerzburg, Germany
Assisting repair and maintenance of sterilization equipment. Assessment of sterile supply cycle. Training of staff on sterile supply.
2017-12 Flag-ja-lgflag
Meilleur Co., Ltd. ミュール, Yachiyo-shi, Japan
Flag-ja-lgflag
Meilleur Co., Ltd. ミュール, Yachiyo-shi, Japan
Presenting workshops on steam sterilization to CSSD staff of hospitals in several cities in Japan: Osaka, Kobe, Hiroshima, Yamaguchi and Fukuoka
2017-11-21 Flag-nl-lgflag
Summa College Eindhoven, The Netherlands
DTS@Aktief,
Oisterwijk
Summa College Eindhoven, The Netherlands
On Nov 21st the final lecture evening of the sixth edition an e-leaning program for staff of sterilization departments the Summa College in Eindhoven in the Netherlands took place. The final evening for the 30 students that subscribed, took place on site. There were lectures on microbiology, cleaning and sterilization. Jan presented the lecture on sterilization
2017-11 Flag-sl-lgflag
Serabu Community Hospital, Serabu, Sierra Leone
Flag-gm-lgflag
German Doctors, Bonn, Germany
Repair and maintenance of sterilization equipment; training of CSSD staff. Evaluation of CSSD-operations; Evaluation of equipment in operating theatre
2017-10-26 Flag-nl-lgflag
Admiraal De Ruyter Ziekenhuis, Goes, The Netherlands
DTS@Aktief,
Oisterwijk
Summa College Eindhoven, The Netherlands
On Oct 26th the final lecture evening of the fith edition an e-leaning program for staff of sterilization departments the Admiraal de Ruijter Ziekenhuis in Goes in the Netherlands took place. The final evening for the 30 students that subscribed, took place on site. There were lectures on microbiology, cleaning and sterilization. Jan presented the lecture on sterilization
2017-10
Kuala Lumpur, Hospital, Kuala Lumpur, Malaysia

Setia Medik Sdn Bhd, Selangor Darul Ehsan, Kuala Lumpur, Malaysia
Training of CSSD Staff in Kuala Lumpur Hospital, Kuala Lumpur, Malaysia
2017-10
Sarawak General Hospital Kuching, Sarawak

Setia Medik Sdn Bhd, Selangor Darul Ehsan, Kuala Lumpur, Malaysia
Training of CSSD Staff of Sarawak General Hospital in Kuching, Sarawak, Malaysia
2017-05-12 Flag-nl-lgflag
Erasmus Medical Centre, Rotterdam
DTS@Aktief,
Oisterwijk
Summa College Eindhoven, The Netherlands
On May 12th the final lecture evening of the forth edition an e-leaning program for staff of sterilization departments the Rotterdam Medical Centre in the Netherlands took place. The final evening for the 37 students that subscribed, took place on site in the Hospital in Rotterdam. There were lectures on microbiology, cleaning and sterilization. Jan presented the lecture on sterilization
2017-04-11 Flag-nl-lgflag
DTS@Aktief,
Oisterwijk
Summa College Eindhoven, The Netherlands
On April 11th the final lecture evening of the third edition an e-leaning program for staff of sterilization departments of hospitals in the Netherlands took place. The final evening for the 39 students that subscribed, took again place at the Summa college in Eindhoven. There were lectures on microbiology, cleaning and sterilization. Jan presented the lecture on sterilization
2017-03-20 Flag-nl-lgflag
ISALA Ziekenhuis, Zwolle, The Netherlands
Clinical lesson for CSSD Staff: Steam sterilization
NL-HEARTConsultancy20170206BookSterilizationOfMedicalSuppliesEng4thEditionChapter9PackagingPageWrapp_1240x1753 2016-2017 Flag-nl-lgflag
SVN/Interster International, Wormerveer, The Netherlands
Compiling new chapter on Sterilization packaging systems (SBS: sterile Barrier Systems) for the book Sterilization of medical Supplies by Steam. The chapter will be added to the new version of the various editions the book.
aus-brisbanewfhss20161029presentationjanfinalslidestjosephsmonroviamozesksgtestingjpg 2016
25-29
Oct
flag-as-lgflagWFHSS/FSRACA
Australia
WFHSS The 17th WFHSS (World Forum for Hospital Sterilization Sciences) took place on Oct 25th until Oct 29th in Brisbane, Australia. On Saturday, October 2th Jan could do a presentation on his expierences in Liberia: The aftermath of the Ebola crisis. Hospitals in Liberia preparing for the post Ebola challenge. Click here to download the presentation.
For a report (Dutch) click here.
OLYMPUS DIGITAL CAMERA 2016
7 nov
Flag-nl-lgflag
DTS@Aktief,
Oisterwijk
Summa College Eindhoven, The Netherlands
Summa College; Eindhoven. participants On November 7th the final lecture evening of the second edition an e-leaning program for staff of sterilization departments of hospitals in the Netherlands took place. The final evening for the 33 students that subscribed, took again place at the Summa college in Eindhoven. There were lectures on microbiology, cleaning and sterilization. Jan presented the lecture on sterilization
B-Brussel Wilde Gallery 20160924 JIFS Signing the new French book! 2016; 23-24 Sept JIFS/Journées Internationales Francophone de la Stérilisation, Bruxelles; organized by Aster (Association de Stérilisation Francophone, Belgium)  Flag-gm-lgflag
MHP Verlag, Germany
Flag-fr-lgflag
SF2S Societé Francaise des Sciences de la Stérilisation/ financing through sales of book
Launch of the French version of the book 2nd edition of the french version of book Stérilization des Dispositifs Médicaux par la vapeur during the Journées Internationales Francophone de la Stérilisation. The book is published through MHP Verlag, Germany and can be ordered through their Website
NL-Wageningen WUR 20160421 Forum Q763 Jan Gastcollege Facing Standards Gap Groep Global Health

2016
21 April
Wageningen University and Research
Flag-nl-lgflag
Guest lecturer at WUR (Wageningen University and Research). Presentation: “Facing The Standards Gap, in the context of the curriculum on Global Health for bachelor students of Health and Society
After 15 years the time has come to update our website! We use WordPress as platform. So much has changed since the old version of our website! 2016 Flag-nl-lgflag
WebCare, Wageningen, The Netherlands
Flag-nl-lgflag
HEART Consultancy
Update of website of HEART consultancy using WordPress
After 15 years the time was ripe to finally upgrade our website
NL-Renkum SteriTao 20160707 Facebook Home Page for SteriTao Autoclave  2016 Flag-nl-lgflag
HAN, Arnhem
Consortium SteriTao:
Reqcare, Nijmegen
Tevel Techniek, Westervoort
Kleinmechaniek, Westervoort
Partly funded through
Flag EU Europese UnieLogoOPOostEUEuropees Fonds Voor Regionale Ontwikkeling
Initiative for development of  autoclaclave suitable for use in resource poor locations; with focus on basic technology with minimum use of electronic control.
Summa College, Eindhoven, The Netherlands: 2016-04-05: Refresher training of CSSD staff: explaining the physics of steam. The candidates did a pilot e-leaning course. At the end of the theoretical part they came for a a closing practical evening to Eindhoven. 2014-2016 Flag-nl-lgflag
DTS@Aktief,
Oisterwijk
Summa College Eindhoven, The Netherlands
Logo SteriAk
Flag-nl-lgflag
Financing through fees of participants
Setup of a pilot e-learning modules for staff on sterilisation of medical supplies. on the new SteriAk platform. Providing text material based on Jan’s book. The first version for the training took place between March 31st  and April 5th 2016 with a final practical evening on april 5th at the Summa college in Eindhoven.
OLYMPUS DIGITAL CAMERA 2016 Print
MSF Médecins Sans Frontiers Espace Bruno Corbé EBC, Brussels, Belgium
Assisting in the design/testing of a new autoclave for use in the MSF larger health facilities
Netherlands-Wormerveer Interster 20160519 Educatiedag Demo Stoomsterilisatie 2016 Flag-nl-lgflag
Interster International, Wormerveer, The Netherlands
Contribution to Interster academy Education day: Crash course steam sterilization
Logo SteriAk 2015 Flag-nl-lgflag
DTS@Aktief,
Oisterwijk, The Netherlands
Establishment of SteriAk as Virtual educational platform on Sterilization of medical supplies. Objectives are to offer e-learning/blended learning training for staff of CSSD in collaboration with vocational training centres (ROC). Established with approval of the Dutch Sterilization Association SVN
2008-09-01. Cover of the French version of the book. Stérilisation des dispositifs médicaux par la vapeur. Realized and published through MHP Verlag, Germany. 2014-2016 Flag-fr-lgflag
AFS: Association Française de la Stérilisation, France
Flag-gm-lgflag
MHP Verlag, Germany
Flag-fr-lgflag
AFS: Association Française de la Stérilisation/financing through sales of book
Preparation editing and publication of 2nd edition of the french version of book Stérilization des Dispositifs Médicaux par la vapeur with new chapter on cleaning. Planned date for publication: Sept 2016
After commissioning of the AJ Costa autoclave, the users are trained by James 2015 Flag-ni-lgflag
St. Mary’s Children and Community Hospital, Umuowa, Imo State, Nigeria
Flag-gm-lgflag
Medical mission Institute, Wuerzburg, Germany
Flag-gm-lgflag
Die Sternsinger/Kinder Missionswerk, Germany
Upgrading of the sterilization department. Training of CSSD Staff and technicians
2015-08-02: Miyasaki, Japan. Workshop on steam sterilization. Made possible through Meilleur. 2015 Flag-ja-lgflag
Getinge, Tokyo, Japan
Meilleur Co., Ltd. ミュール, Yachiyo-shi, Japan
Flag-ja-lgflag
Getinge, Tokyo, Japan

Meilleur Co., Ltd. ミュール, Yachiyo-shi, Japan
Japan tour: Presentations on sterile supply in Tokyo, Osaka, Oita and Miyazaki
2016-03-10. Cover of the Spanish version of the book. Esterilización de Productos Sanitarios. 2nd Edition. Realized through Matachana, Barcelona, Spain. Published through MHP Verlag, Germany 2014-2016 Flag-sp-lgflag
Antonio Matachana S.A., Barcelona, Spain
Flag-sp-lgflag
Antonio Matachana S.A., Barcelona, Spain
Flag-gm-lgflag
MHP Verlag; Germany financing through sales of book
Compiling, editing and publication of Second edition of Spanish version of book Esterilización de Productos Sanitarios.
with new chapter on cleaning.
Available in June 2016
Training of staff on the new Matachana autoclave 2014-2015 Flag-li-lgflag
St. Josephs Hospital, Monrovia, Liberia
Flag-gm-lgflag
Missionsärztliches Institut; Medical Mission Institute Wuerzburg, Germany
Upgrading of sterile supply department.
– Redesigning of the department
– Installation of 2 new sterilizers
– Repair of old sterilizer
– Training of CSSD staff and technicians.
User training on the Matachana S1000 autoclave in the Maternity Hospital of the JF Kennedy Medical Centre in Monrovia, Liberia 2014-2015 Flag-li-lgflag
JF Kennedy Medical Centre, Maternity Hospital, Monrovia, Liberia
Flag-gm-lgflag
DRK Deutsches Rotes Kreuz, German Red Cross, Berlin, Germany
Repair and recommissioning of sterilization equipment. Training of staff
D-Wuerzburg FWS 20141111 Ebola Training Our Team In PPE Ready To Enter High Risk Zone 1 2014 Flag-gm-lgflag
Medical Mission Institute, Wuerzburg
German Red Cross
Flag-gm-lgflag
Medical Mission Institute, Wuerzburg
Attending the Ebola Preparedness training at the Fire Fighting School (Feuerwehrschule) in Wuerzburg. As a preparation for the visit to Liberia in November for assisting St. Jospeph’s Hospital and the JFK Medical Centre for upgrading their Sterilization department.
2014: Jan becomes honorary member of the Dutch Sterilization Association SVN (Sterilisatie Vereniging Nederland 2014 Flag-nl-lgflag
Sterilisatie Vereniging Nederland SVN
Jan became honorary member of Sterilisatieverening Nederland SVN (the Dutch Sterilization Association)
Philippines Manila SM North EDSA 20140517 Jan Working In The Mall 2014 Flag-rp-lgflag
Romel Palacpac, Manila, PhilippinesFlag-uk-lgflag
HPI Health Partners International, Lewes, United Kingdom
Flag-uk-lgflag
HPI Health Partners International, Lewes, United Kingdom
Adapting the PLAMAHS asset management function to synchronize with an SQL database. Handing over of PLAMAHS database system work to Mr. Romel Palac Pack, associate programmer. Support transition to web-based version of initial components of the PLAMAHS system. Visit to Philippines: 08-04-2014 until 25-05-2014. See travel story: Another glimpse of Paradise
2013-2014 Flag-ni-lgflagPRRINN/MNCH
MoH, Kano, Nigeria
Flag-uk-lgflag
HPI Health Partners International, Lewes
DFID
Creation of a new module for software for Planning and Management of Assets in the Health Service (PLAMAHS)
–   Procurement and logistics support
HON-TegucigalpaMoH20121017PLAMAHSStartupScreenSpanishSecretariaDeSalud 2011-20112 PRONASSA
Tegucigalpa, MoH Honduras
Engineering World Health, Durham, USA
Flag-uk-lgflag
HPI Lewes, UK
Creation of a Spanish version of the PLAMAHS Asset management software
2014-02-20. Cover of the Norwegian version of the book. Realized and published throu the Norsk forening for Sterilforsyning. 2011-2014 Flag-no-lgflag
Norsk Forening for Sterilforsyning. NFS, Oslo, Norway
Flag-no-lgflagNorsk Forening for Sterilforsyning. NFS; financing through sales of book Preparation editing and publication of Norwegian version of book Sterilization of Medical Supplies by Steam  with new chapter on cleaning
Sierra Leone, Serabu Community Hospital, Serabu 2012-09. After installing the sterilizers the staff is trained on their us. 2012 Flag-sl-lgflag
Serabu Catholic Hospital, Caritas Freetown, Sierra Leone
Flag-gm-lgflag
German Doctors,
Bonn, Germany
Installation of and commissioning sterilization equipment; training of staff (users and technicians); starting-up of new CSSD for Serabu Hospital, Serabu, Sierra Leone
A special birthday gift: Jan receives the first SVN Jack van Asten Award during the autumn congress in De Rehorst in Ede. The award is given once in two years 2011 Flag-nl-lgflag
Sterilisatie Vereniging Nederland SVN
Jan received the Jack van Asten Award 2011
2013-03-05. Cover of the Russian version of the book. Realization was through DGM, Moscow. Publication through MHP Verlag, Germany  2011-2013 Flag-rs-lgflag
DGM Moscow, Russia
MHP-Verlag, Germany
Flag-rs-lgflag
DGM Moscow, Russia
Flag-gm-lgflag
MHP Verlag, Germany
Preparation editing and publication of Russian version of book Sterilization of Medical Supplies by Steam.
Стерилизация паром медицинских изделий. Общая теория.
with new chapter on cleaning
Article: Steriliseren op zijn Russisch
Travel Report: From Russia with love
Bungudu Hospital, Zamfara, Nigeria: 2011-11-07. Filming for a training video on sterile supply for CSSD staff. Here a shot is taken of the instrument inspection and set assembly. 2011-2012 Flag-ni-lgflagPRRINN/MNCH
MoH, Kano, Nigeria
HPI Health Partners International, Lewes, UK
Flag-uk-lgflag
DFID, UK
HPI Health Partners International, UK
Production of 3 educational videos on Sterilization of Medical supplies.
1: General introduction to sterile supplies;
2 and 3: Videos on operation of and care for sterilizers as used in the project.
– Writing script
– Assistance during takes
– Assistance making graphics/simulations
– Final check of texts
Cover of the Japanese version of the book. Realised through Meilleur, Tokyo; Published through Nakayama publishers, Tokyo, Japan. 2010-2012 Flag-ja-lgflag
Meilleur Co., Ltd. ミュール, Japan
Nakayama publishers,
中山書店 Tokyo, Japan.
Flag-ja-lgflag
Meilleur Co., Ltd. ミュール, Japan
Preparation editing and publication of Japanese version of book Sterilization of Medical Supplies by Steam  with new chapter on cleaning
2012-12-2015. Cover of the Dutch version of the book. Realized and pubished through Interster, Wormerveer, The Netherlands. 2011 Flag-nl-lgflag
Interster International, Wormerveer,
The Netherlands
Flag-nl-lgflag
Interster International, Wormerveer,
The Netherlands
Publication of second Dutch edition of book “Sterilisatie van Medische Hulpmiddelen met Stoom, Deel 1 – Algemene Theorie” with new extensive chapter on cleaning
PLAMAHS Screen dump 201105 Startup Screen NP  2010 Flag-np-lgflag
Sector Program Health and Family Planning
MoHP, Kathmandu Nepal
 Flag-gm-lgflag
KfW, Germany
Flag-uk-lgflag
HPI, Health Partners International, Lewes, UK
Extending the module for maintenance support for software for Planning and Management of Assets in the Health Service (PLAMAHS)
Tailoring the medical equipment maintenance support module to the specific requirements for monitoring the maintenance activities within the PPP.
WAN-KanoPRRINNMNCH20120806PLAMAHSStartupScreen  2010 Flag-ni-lgflagPRRINN/MNCH
MoH, Kano, Nigeria
 Flag-uk-lgflag
HPI Health Partners International, Lewes;
DFID, UK
Creation of a new modules for software for Planning and Management of Assets in the Health Service (PLAMAHS). Quick Monitoring and Evaluation of equipment, buildings and infrastructure
Bungudu Hospital, Zamfara State, Nigeria. 2011-09-28. User training: happiness after a succesful test cycle in the Steriflow Robustex autoclave.  2011 Flag-ni-lgflagPRRINN/MNCH
MoH, Kano, Nigeria
Flag-uk-lgflag
HPI Health Partners International, Lewes,
DFID, UK
Training of users and technicians of medical equipment engineers and technicians on equipment supplied through the PRRINN/MNCH program
Cover of the English version of the book: Sterilization of Medical Supplies by Steam 3d edition. Compiled and Published Through MHP Verlag, Germany 2010 Flag-gm-lgflag
MHP Verlag, Germany
Flag-gm-lgflag
MHP Verlag, Germany
Final editing and publication of 3rd revised edition of the book Sterilization of Medical Supplies by Steam Volume 1
Book cover: Turkish 2010  2010 Flag-tu-lgflag
MSUD (Central Sterilization Units Society of Turkey)/ EFHSS
Flag-tu-lgflag
MSUD (Central Sterilization Units Society of Turkey)

 

Reisverslag: 18-10-2006: Burkina Faso, Ghana. Weerzien

Beste allemaal,

Zojuist stegen we op met vlucht 04-0521 naar Ouagadougou met Antrak- Air, een Ghanese locale luchtvaartmaatschappij die verbindingen onderhoudt met diverse landen hier in West Afrika. Met prima service, goede prijs en stipt op tijd. Accra schuift onder ons weg: het centrum van de stad, met het Black Star Square, Korle Bu Teaching Hospital, het strand, de Accra ring road. Afscheid van Ghana, dat in de periode van 1982-1989 mijn tweede vaderland was.Burkina Faso
Afgelopen dinsdag arriveerde ik hier vanuit het zelfde Ouagadougou, waar ik was voor de verdere implementatie van onze software voor planning en management van apparatuur en infrastructuur voor de gezondheidszorg. Het was alweer het vijfde bezoek! Bij dit bezoek ging
het er vooral om, de database verder binnen het ministerie beschikbaar te gaan stellen. Er waren bezoeken aan de verschillende directoraten en andere mogelijke gebruikers, waar een grote behoefte bestaat aan betrouwbare informatie over het gehele gezondheidszorgsysteem.
Men ziet het belang van een centrale database, zeker nu er informatie beschikbaar is van de 1100 gezondheidsinstellingen die inmiddels geïnventariseerd zijn. Men ziet de noodzaak om deze informatie nu up to date te gaan houden. Er is vanuit onze database nu een link met een
cartografiesysteem. Apparatuurbeheer, kan nu echt in kaart worden gebracht. Identificeren van problemen en deze direct weergeven op een landkaart blijkt een uitermate een effectief hulpmiddel te zijn voor planning en beleidsvorming. Het institutionaliseren van het bijhouden
van de database wordt een van de volgende stappen voor de consolidatie van het systeem. Van alle kanten zijn de reacties heel erg positief. Nu moet er de politieke wil zijn om het daadwerkelijk door te voeren en er geld voor vrij te maken. Maar ook hieraan wordt gewerkt; er wordt gelobbyd bij de diverse directoraten. Heel erg spannend is het geworden, en ook heel fascinerend is het om te ervaren dat dit na al die jaren nu verwezenlijkt lijkt te gaan worden…

Weerzien in Ghana
Met het bezoek in Burkina faso was ik heel dicht bij Ghana. Nu moest het er toch ook van komen om eindelijk terug te gaan naar mijn tweede woonplaats: Kumasi! Vanuit het Ministerie van Gezondheid in Ghana was
er ook een verzoek gekomen om in een oriënterend bezoek het systeem te demonstreren. Ook hier dezelfde problemen: er is geen overzicht. Informatie is versnipperd beschikbaar, sommige oud, andere meer recent, en niet in het zelfde formaat. Ook hier kwamen heel positieve reacties en ik mag een voorstel voor implementatie indienen. Heel spannend. Het zou geweldig zijn om na al die jaren een dienst te kunnen verlenen aan
de gezondheidszorg van mijn tweede vaderland!

Sterilisator in Eikwe Hospital
Sinds midden 2005 staat in Eikwe Mission hospital de stoomsterilisator, die in samenwerking met het RIVM en de TU in Eindhoven ontwikkeld werd. Eikwe ligt zo’n 300km ten westen van Ghana. Een rit van 6 uur vanuit Accra, eerst met de bus, naar Takoradi; waar de Ziekenhuisauto me oppikte. De sterilisator draait lange uren, en is momenteel de enige sterilisator in gebruik. Met 5-7 cycli per dag zal hij nu inmiddels zo’n 2000 cycli gedraaid hebben. Er waren aanloopproblemen met de dekselpakking; en enkele maanden geleden een gesneuveld peilglas. Maar het lijkt erop dat het concept, met de besturing en het vacuumsysteem naar behoren functioneert! Met deze resultaten probeer ik nu de industrie ervan te overtuigen dat het een haalbaar concept is en dat hij op de markt komt. Het blijkt een heel moeizaam proces. Maar ook hier moet het uiteindelijk een keer gaan lukken! De Ghanese administrator van het ziekenhuis vertelt over een excursie die hij onlangs maakte met een groep Duitse bezoekers naar plaatsen in de buurt waar de slavenhandel plaatsvond. De erbarmelijke omstandigheden van de mensen die vanuit het fort in Elmina per schip naar Amerika vervoerd werden. De laatste wasplaats. Het sorteerplein waar de mensen werden verdeeld in groepen naar geslacht, leeftijd en gezondheid. Er ligt hier een donkere verbinding met onze eigen geschiedenis, waarvan ik eigenlijk nog veel te weinig weet.

Kumasi en Maase Offinso
Vanuit Eikwe brengt de ziekenhuischauffeur me terug naar Takoradi, en neem daar de bus naar Kumasi. Een reis van bijna 6 uur. Daar zou ik Sylvester Akparibo ontmoeten. Met hem werkte ik bijna 6 van de 7 jaren dat ik in Ghana was. Nog steeds heeft hij zijn basis in Maase Offinso en is hoofd van de technische dienst. Bij aankomst komt de regen met bakken uit de hemel vallen.
Maar tegen de tijd dat Sylvester me gevonden heeft is het droog. Met het mobieltje is het geen probleem elkaar te vinden. Hij heeft via een van de ziekenhuizen waarvoor hij werkte, een auto op de kop kunnen tikken. Een Ford bestel. Onderweg naar Maase Offinso vertelt hij zijn verhaal. Over het ongeluk, nu alweer bijna 10 jaar geleden, waarna alles uit de auto gestolen werd. Het wantrouwen dat ontstond. De gemiste kans om een verdere opleiding te krijgen. De project-auto die aan het ziekenhuis afgestaan moest worden. De moeizame strijd om de financiën. De degradatie van zijn positie, en daarmee aanpassing van het salaris. Er is nauwelijks een werkplaats. Hij zit met zijn spullen onder een veranda. Het lijkt erop dat hier het belang van onderhoud toch weer heel erg onderschat wordt. Het heeft niet de erkenning gekregen die het zou moeten hebben. Op nationaal niveau wil het niet vlotten met alles wat met onderhoud te maken heeft. Een wat armoedige balans na al die jaren. Ieder werkt voor zijn eigen zaak. Wil een deel van de cake, met als gevolg dat het algemeen belang niet voldoende gediend wordt. Maar Sylvester liet zich niet uit het veld slaan, en probeert te doen wat kan om zich staande te
houden. Van verschillende kanten hoorde ik heel positieve geluiden over zijn verdiensten in vele ziekenhuizen. Dat geeft toch weer moed.

 

Zijn kinderen zijn inmiddels volwassen. Een van hen koos om zijn vader te volgen en werkt ook als techneut in het ziekenhuis! Sylvester is Moslim. De Ramadan is begonnen. Geen eten en drinken tussen zonsop- en – ondergang. Met overtuiging houdt hij vast aan de voorschriften. Het gebed speelt een grote rol in zijn leven en vindt hierin de kracht om de vele tegenslagen te kunnen verwerken. De ontmoeting is alsof ik nooit uit Ghana weg ben geweest. We praten, lachen, overleggen, bidden samen. Voel dat er een binding is die alle dingen te boven gaat.

We bezoeken het St. Patricks Hospital, een van de eerste ziekenhuizen die ik indertijd bezocht. Veel is precies zoals het indertijd was. Maar ook zijn er nieuwe afdelingen: de operatiekamer, de nieuwe gebouwen van de school voor verplegend personeel, het nieuwe mortuarium. In het enginehouse staan nieuwe generatoren. Nog steeds zijn ze hoog nodig, zeker nu Ghana een probleem heeft met de stroomvoorziening vanuit de Volta-dam. Een nationaal esparingsprogramma is ingesteld, waarbij per regio de stroom verdeeld wordt: De ene dag stroom, de andere dag niet. Voor de industrie is het rampzalig. Overal in de rijkere delen van de steden ronken s’avonds de generatoren. Er zal een structurele oplossing moeten komen om te voorkomen dat de fragiele economie instort door gebrek aan energie…

Weerzien met Mamma Lucy
Een nacht in Maase Offinso, dan terug over de hobbelige weg naar Kumasi, om daar de bus naar Accra te nemen. Ik ben de laatste passagier die instapt en zit vooraan, naast de chauffeur . Hij blijkt een echte ondernemer te zijn. Hij is eigenaar van de bus, die hij zelf in Korea heeft gekocht! Hij was in Japan, Nederland, Belgie, Canada. In Nederland handelde hij in gebruikte auto, die hij in Ghana importeerde. Het lijkt hem goed te gaan. Voor vertrek spreekt hij zijn passagiers toe. Over de reis die komt, de tijd dat het gaat duren, de voorzieningen in de bus. En dan een kort gebed. En hij zingt voor. Een gebed om bescherming tijdens deze reis. Er heerst een gevoel van
vertrouwen in de bus, althans zo voel ik het. De chauffeur neemt zijn plaats in en we vertrekken naar het zuiden, naar Accra, waar we na 6 uur in-een- ruk-rijden veilig aankomen. De rust tijdens de reis biedt mogelijkheden om kontacten te onderhouden. Op veel plaatsen kan er met
het mobieltje gebeld worden. Gewoon vanuit de bus, vrienden in Nederland bellen. Het komt me nog steeds als onwezenlijk voor dat dit nu in Ghana kan.
Na aankomst in Accra meld ik me bij Mama Lucy Effah, onze Ghanese moeder, die tijdens ons huwelijk in Donyina, nu alweer 18 geleden, getuigde. Wat een heerlijk weerzien! Ze is niets veranderd! Even dynamisch en enthousiast als toen. Maar toch ook 17 jaar ouder, en
inmiddels gepensioneerd. Haar grootste zorgen zijn nu het bijstaan van haar kinderen bij de verzorging van hun kinderen… Haar man overleed enkele jaren geleden aan kanker. Maar haar kinderen houden haar op de been… Herinneringen ophalen over de tijd dat we samen waren; het Diocesane Health Committee, waarin we onze plannen maakten en verwezenlijkten. De vele problemen en successen. Over het huidige Ghana. De zorgen voor de toekomst. Het werd een heerlijk weerzien, waarin tijd en plaats geen grenzen kennen. Vanmorgen vroeg nog een ontmoeting met het hoofd planning van het Ministerie van Gezondheid. Op de valreep nog een demonstratie van onze software. Het lijkt erop dat er in de toekomst meer bezoeken in het
verschiet liggen. En wordt het misschien mogelijk ondersteuning te verlenen in het land waar ik nu 24 jaar geleden met dit werkt begon….

Naast me ronkt de propellermotor van het vliegtuig. Er wordt aangekondigd dat de landing wordt ingezet. We naderen Ouagadougou. Nog een dag van bezoeken en vergaderingen. Met de o.a. ontwerper van het WHO-cartografie-systeem, met de vertegenwoordiging van de Nederlandse ambassade, en vertegenwoordigers van het nationale project ter verbetering van de gezondheidszorg. Het worden nog drukke uren. Maar ik geniet intens dat het mogelijk is, dit te kunnen doen. Donderdagmorgen hoop ik dan veilig en wel weer thuis te komen en jullie
weer snel te kunnen ontmoeten.

Jan